Abstract:
Bu çalışmanın ortaya çıkışı, hizmetkâr liderlik ile seçmen bağlılığı arasındaki etkileşimin tartışmaya açılmamış olmasına yönelik tespite dayanmaktadır. Seçmen bağlılığını, parti organizasyonu, istikrar, tutarlılık, grup üyeliği, değerler, ekonomik refah gibi değişkenlerle birlikte lider ve lidere olan güven açıklamaktadır. Gelişmiş demokrasiler için ileri sürülen bu gibi öncüller, gelişmekte olan demokrasilerde yerini dine dayalı söylemlere, baskıcı uygulamalara ve etnisiteye dayalı politikaya bırakabilmektedir. Bu çerçeve, tamamlanmayı bekleyen bir yap-boz olarak kabul edilirse; bu çalışma da yap-bozun bir kısmını tamamlaya katkıda bulunmak amacıyla, hizmetkâr liderlik ile seçmen bağlılığı arasındaki ilişkinin açıklanmasına deneysel destek aramaktadır. Seçmen bağlılığının gelişmiş demokrasiler için bilinen öncüllerinin gelişmekte olan demokrasilerdeki işleyişi ve söz konusu ülkelere özgü öncüllerin konumu tartışılmaktadır.
Araştırmanın amacına ulaşabilmek için nicel araştırma yaklaşımı tercih edilmiştir. Çalışmada, değişkenlerin birbirleri üzerindeki belirleyiciliklerine odaklanıldığı için korelasyonel (ilişkisel) araştırma tanımına uygun bir model söz konusudur. Araştırmanın evrenini, Türkiye’nin TRB-1 bölgesinde yer alan il merkezi belediyelerinin sınırları içerisinde yaşayan 554.618 seçmen oluşturmaktadır. Evren arasından tesadüfi olarak seçilen 1616 seçmene ulaşılmış ve anket yoluyla veri toplanmıştır. Ankette, araştırmacılar tarafından uyarlanan ya da geliştirilen (hizmetkâr liderlik, seçmen bağlılığı) ölçekler ile demografik özelliklere yönelik sorular yer almıştır.
Sonuç olarak; hizmetkâr liderliğin seçmen bağlılığı üzerinde orta düzeyde güçlü ve pozitif yönde belirleyici etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Hizmetkâr liderliğin tutumsal seçmen bağlılığı üzerindeki belirleyici etkisinin davranışsal seçmen bağlılığına göre daha yüksektir. Hizmetkâr liderliğin güçlendirme boyutunun belirleyici etkisinin iki seçmen bağlılığı boyutu üzerinde de ilk sırada gelmektedir. Bölgeye ve ülkeye özgü koşulların yarattığı beklentinin aksine seçmen bağlılığı vasat düzeyde görünmektedir. Yazının yarattığı beklentinin aksi olarak da güvenin seçmen bağlılığı üzerindeki etkisi anlamsız çıkmıştır.
