Abstract:
Afetler, bireylerin ve toplumların sosyal, ekonomik,
psikolojik yapılarında derin etkiler bırakan olağanüstü
olaylardır. Bu gibi kriz durumlarında bilgiye erişim, hem
bireysel hem de toplumsal dayanışmanın inşa edilmesinde
kritik bir rol oynamaktadır. Medya, afet durumlarında
kamuoyunu bilgilendirme, farkındalık yaratma ve
toplumsal algı oluşturma fonksiyonları ile öne çıkan temel
aktörlerden biridir. Bu bağlamda yerel basın, topluma
yakın olma avantajı ile bilgi aktarımı ve toplumsal
dayanışmayı destekleme açısından önemli bir sorumluluk
üstlenmektedir.
Bu çalışma, Elazığ merkezli bir yerel gazete olan
Fırat Gazetesi’nin, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş
depremleri sonrasında yayımladığı haberler aracılığıyla
yerel basının afet haberciliği pratiğini incelemeyi
amaçlamaktadır. Araştırma, 7 Şubat 2023 ile 13 Mart
2023 tarihleri arasında toplam 30 sayıda yer alan manşet
haberlerini içerik analizi yöntemiyle değerlendirmiş ve bu
haberlerin ana temalarını kategorilere ayırılmıştır.
Deprem bilimcilerin açıklamaları, depremin etkileri,
DEPREM HABERCİLİĞİ VE TOPLUMSAL ALGI: ELAZIĞ ÖRNEĞİ | 6
bölgeye ilişkin yapı stoku durumu, siyasal ve toplumsal
boyutlar, bu kategoriler arasında öne çıkan temel başlıklar
olmuştur.
Araştırma bulguları, Fırat Gazetesi’nin yerel bir
medya organı olarak afet haberciliğinde hem bilgi
aktarımı hem de toplumsal farkındalık oluşturma
konusunda etkin bir rol oynadığını ortaya koymaktadır.
Özellikle deprem bilimcilerin açıklamaları ve yapı
stoklarına dair haberler, kamuoyunun afetlere karşı
bilinçlenmesinde kritik bir yer tutmaktadır. Bununla
birlikte, siyasal ve toplumsal haberler, depremlerin
ekonomik ve sosyal yansımalarına ışık tutmaktadır.
Yerel basın, yalnızca bilgi aktarımı yapan bir
iletişim aracı değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmayı
destekleyen ve kriz durumlarında etik sorumluluklarıyla
hareket eden bir platformdur. Bu çalışma, Fırat
Gazetesi’nin habercilik pratikleri üzerinden, yerel
medyanın afetler karşısındaki toplumsal dayanışmayı
destekleme ve bilgiye erişim sağlama konusundaki
katkılarının altını çizmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda,
yerel basının etik sorumlulukları da ele alınmış ve
gelecekteki afet haberciliği pratiklerini geliştirmeye
yönelik öneriler sunulmuştur.
Çalışma; afet haberciliğinin toplumsal algı,
dayanışma ve farkındalık üzerindeki etkilerini daha iyi
anlama amacı taşımaktadır. Sunulan önerilerle, bu
7 | DEPREM HABERCİLİĞİ VE TOPLUMSAL ALGI: ELAZIĞ ÖRNEĞİ
alandaki literatüre katkı sağlamak ve afet haberciliği
konusunda yeni araştırma alanlarının önünü açmak
hedeflenmiştir.
