Bu çalışma Bingöl bölgesinde Murat Nehri kenarında doğal bir tepe üzerinde bulunan Murat Tepe’de yapılan kurtarma kazısı sonuçlarında ele geçen Urartu dönemi metal eserlerini tanıtır. Murat Tepe’de, MÖ 9-7. yüzyıllarda hüküm sürmüş Yakın Doğu’nun güçlü uygarlıklarından biri olan Urartu takı sanatının yerel izleri görülmektedir. Bu yerleşimin büyük olasılıkla Urartu krallığının yerleşim merkezi ile krallığın batı sınırında bulunan Elazığ bölgesi (Alzi) arasındaki iletişimi sağlayan sofistike karayolu güzergahı üzerinde bir konaklama istasyonu olduğu düşünülmektedir. Çünkü bu yerleşimde çok odalı ve köşeleri rizalitli bir dikdörtgen yapıya ait mimari kalıntıları ortaya çıkarılmıştır. Burada yapılan kazılarda ele geçen buluntular arasında tanımlanan seramiklerin Urartu merkezinde kullanılan seramik geleneğinin yerel ve yöresel örneklerini temsil ettiği görülmektedir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan metal eserler; bileklik, boyunluk, yüzük ve küpeler, iğneler, fibula ve kemer parçaları yine yerel özellikler sergiler. Murat Tepe metal eserleri Orta Demir Çağ’da Bingöl bölgesinde Urartu varlığı konusunda sahip olduğumuz arkeolojik bilgilerimize önemli oranda yeni bir katkı sağlar nitelikte olduğu düşünülmektedir.
This paper; introduces the results of a rescue excavation conducted at the
site of Murat Tepe, located on a natural hillock along the banks of the Murat
River. In Murat Tepe, local traces of the Urartian art of jewelry, one of the
strongest civilizations of the Near East, reigned in 9-7 BC. The site most likely
acted as a way-station (or staging-post) within the sophisticated land-based
Urartian road network that connected the heartland of the Urartian kingdom to
the Elazığ region (Alzi) on its western frontier during the Middle Iron Age.
Because in this settlement, architectural remains belonging to a rectangular
structure with many rooms and projecting buttresses on the corners rizalite were
uncovered. The pottery assemblage recovered from the site represents regional
versions of typical Urartian pottery, while metal objects such as bronze eyelettype pins, bracelets, earrings, ring necklace, fibula, and belts display
characteristic features of comparable finds known to us from major excavated
Urartian sites of this period. The metal works of Murat Tepe make a significant
contribution to our archeological knowledge about the existence of Urartu in
Bingöl region in the Middle Iron Age
